کریپتوکارنسی

این روزها همه درگیر مفهوم و کاربردهای رمزارز (کریپتوکارنسی) شده‌ایم. رمزارز حوزه پررونقی در استارتاپ‌های فناوری به شمار می‌رود و در عین حال نوعی پول دیجیتالی به حساب می‌آید. از طرفی رمزارز می‌تواند برای نقد کردن پول‌هایی که از جرم و بزهکاری به‌دست آمده مورد استفاده قرار گیرد.

اگر رمزارز را دقیق‌تر بخواهیم توضیح دهیم باید بگوییم نوعی فناوری است که تبادل واحدهای ارزش در بستر اینترنت را با استفاده از شیوه‌های رمزنگاری، بدون وابستگی به هرگونه واسطه‌ای، ممکن می‌کند. فرد می‌تواند با نام مستعار یک واحد ارزش را با استفاده از رمزارز، بدون واسطه قرار دادن بانک‌ها، شرکت‌های پرداخت یا هر نوع مرجع دیگری، برای فرد دیگری که او هم نام مستعار دارد ارسال کند. صحت این انتقال با مجموعه توزیع‌شده‌ای از کامپیوترها فراهم می‌شود که هیچ‌کدام‌شان نمی‌توانند به‌تنهایی آن پرداخت را متوقف کنند یا مسیرش را تغییر دهند.

رمزارز برای سازوکار متعارف سیستم مالیِ چند قرن اخیر و کانال‌هایی که ایجاد و نگهداری آن‌ها بر عهده واسطه‌ها و موجودیت‌های شخص ثالثی بوده که صحت تراکنش‌ها را تضمین می‌کردند، چالش ایجاد کرده است. همچنین تلاشی برای تسهیل انتقال پول دور از چشم و دسترسی دولت‌هاست.

اما این مبحث کم‌کم از حیطه فناوری خارج و به حیطه فلسفه سیاسی ورود کرده است. یکی دیگر از اهداف اساسی رمزارز غیرمتمرکزسازی است؛ به این معنی که سیستم را نباید فقط یک یا چند نفر کنترل کنند. غیرمتمرکزسازی مانند واسطه‌زدایی یکی از مشخصه‌های عصر اینترنت است، عصری که در آن سیاست‌مداران تلاش می‌کنند رسانه‌ها و راستی‌آزمایان را دور بزنند و نظرات عموم مردم را به نفع خود تغییر دهند و تجارت الکترونیکی بسیاری از فروشگاه‌های سنتی را به ورطه نابودی کشانده است. به همین دلیل است که گاهی در نظر گرفتن معادل «پول اینترنتی» برای رمزارز بسیار منطقی به ‌نظر می‌رسد.

می‌توان رمزارز را نقطه پایانی دهه‌ها آزمایش برای ساختن فناوری‌ای دانست که می‌تواند مفهوم دولت را به چالش بکشد؛ این فناوری، پول دیجیتال بدون پشتیبانی و حمایت دولت است.

نویسنده کتاب «کریپتوکارنسی» قصد دارد با بررسی دوباره مراحلی که رمزارز طی کرده به جزئیات بپردازد. تاریخ رمزارز، یعنی از سه دهه پیش تا به‌روزترین تحولاتش، را شرح می‌دهد. می‌توان این کتاب را رویدادنگاری سیر تکامل رمزارز، قواعد پیش‌برنده آن و اقدامات و مخترعان و سازندگانش برشمرد. نویسنده در پنج فصل این کتاب، که هر کدام به دوره خاصی از این مفهوم اختصاص دارد، تلاش می‌کند پاسخی مفصل و جامع به پرسش «رمز ارز چیست و چرا باید برایش اهمیت قائل باشیم؟» بدهد.