تغییرات اقلیمی

تغییرات اقلیمی نیازمند کنش فوری سازمان‌ها، دولت‌ها و جوامع به یک اندازه است. اما رهبران کسب‌وکار اغلب می‌پرسند واکنش شرکت‌ها چگونه باید باشد؟ با توجه به محدودیت‌های مالی و عملیاتی، گام‌های مؤثر کدام‌اند؟ چه اقداماتی می‌تواند در این وضعیت بهبود ایجاد کند؟ آیا سهام‌داران و دیگر ذی‌نفعان به سود مادی کمتر در قبال مزایای زیست‌محیطی راضی می‌شوند؟ این پرسش بین سازمان‌هایی که به دنبال بالاترین سود ممکن و سریع به دست آوردن آن هستند، و آن‌هایی که خواهان حفظ محیط‌زیست‌اند، تنش‌هایی را به وجود آورده است. تغییرات اقلیمی باید همۀ رهبران، صنایع، کشورها، و افراد را وادار سازد تا به بهبود بلندمدت شرایط فکر کنند.

در مواجهه با این پرسش‌ها، واکنش‌ها به تغییرات اقلیمی همواره به‌شکل تغییرات تدریجی بوده است (و حتی بدتر، گام‌های نمایشی در حد «سبزشویی» (greenwashing) یا بازاریابی سبز). اما خبرهای خوبی در راه است؛ اول اینکه رهبران می‌توانند با انجام اقدامات واقعی، سازمان‌های خود (و کل سیاره زمین) را در مسیر تعادل، تاب‌آوری و مزیت رقابتی قرار دهند. دوم، ذی‌نفعان می‌توانند از ظاهر فریبنده سبزشویی فراتر روند و از سازمان‌ها بخواهند در این شرایط، بهتر از گذشته عمل کنند.

در بیست سال گذشته، تعداد فاجعه‌های زیست‌محیطی اعلام‌شده در مقایسه با پنجاه سال قبل از آن بسیار بیشتر بوده است. چندین فاجعه‌ چندمیلیارددلاری، شامل طوفان‌های کاترینا، سندی، ماریا، ایرما (Irma) و هاروی، همگی در مناطق پرجمعیت رخ داده‌اند، که نشان‌دهنده ارتباط بین شرایط آب‌و‌هوایی حاد و بالا رفتن دماست. به‌عنوان مثال، طوفان هاروی با بیشترین میزان بارندگی در تاریخ آمریکا همراه بوده است که هیوستون تگزاس را به یک دریاچه تبدیل کرد. طوفان ماریا دومین خاموشی طولانی در تاریخ را به همراه داشت که بخش آمریکایی پورتوریکو را به‌مدت شش ماه در خاموشی فرو برد و جان بیش از سه هزار نفر را گرفت. به دلیل افزایش خشکی و گرمای محیط، آتش‌سوزی در کالیفرنیا هر سال بدتر می‌شوند. کمپ فایر 2018 مرگ‌بارترین و پرهزینه‌ترین آتش‌سوزی ثبت‌شده بوده است که اولین مورد ورشکستگی در نتیجه تغییرات اقلیمی را برای شرکت برق PG&E رقم زد و همین الگو در تمام دنیا با سرعت و مقیاسی بی‌سابقه‌ در جریان است.

در مقابل چنین تهدیدات و فجایعی، بخش خصوصی، توانایی، نبوغ و منابع لازم برای ایجاد تفاوت را در اختیار دارد. برخی کسب‌وکارها از قبل رهبری این جریان را بر عهده گرفته‌اند؛ برخی از شرکت‌های تولید لباس، مانند پاتاگونیا و H&M، با تشویق مشتریان به کاهش مصرف با تعمیر لباس‌های‌شان، مدل کسب‌وکار مهار رشد (Degrowth) را در پیش گرفته‌اند. سرمایه‌گذاران و بانک‌ها، مانند HSBC، به دنبال دادن وام به شرکت‌هایی هستند که بر پایداری محیط‌‌ زیست تأکید دارند. برخی شرکت‌ها اولویت‌شان را کاهش تولید کربن قرار داده‌اند و با تأمین‌کنندگانی مشارکت می‌کنند که هدفی مشابه دارند و با پایبندی به توافق‌نامه پاریس قصد دارند تا سال 2050 تولید کربن‌شان را به صفر برسانند.

سازمان‌ها بایستی برای منافع زمین و حفظ زمین برای نسل‌های بعد، از این الگوها پیروی کنند. برای مقابله با خطرات اقلیمی هنوز فرصت هست و رهبران باید شفافیت لازم را داشته باشند تا انتخاب‌های درست انجام دهند و شرکت‌های خود را برای دوام محیط‌زیست مهیا سازند.

تمرکز کتاب حاضر بر چیست؟

کتاب حاضر به این فرصت به شیوه‌ای عملی و قابل‌دسترس می‌پردازد. این کتاب راهنمایی عملی برای تعیین استراتژی‌ها، واکنش‌های شرکت‌ها و رویکردها در خصوص کنش اقلیمی است که همه رهبران کسب‌وکار می‌توانند آن‌ها را به کار گیرند.

بخش اول کتاب به شما کمک می‌کند علل و اثرات جهانی تغییرات اقلیمی را درک کنید. این بخش اولویت‌های رهبری سرمایه‌گذاری در اقتصاد جدید و عدم سرمایه‌گذاری در اقتصاد کربنی عصر صنعتی را تشریح می‌کند. در این بخش خواهید دید که چگونه قوانین محیط‌زیستی غیرسخت‌گیرانه در سرتاسر جهان به آلودگی بیشتر منجر می‌شوند، حتی از سوی شرکت‌هایی که تولید دی‌اکسیدکربن را کاهش می‌دهند. همچنین وضعیت سرمایه‌گذاری و تخصیص مسئولانه منابع را مشاهده خواهید کرد و اینکه سرمایه‌گذاری با تمرکز بر پایداری محیط‌زیست در حال افزایش است.

واکنش مناسب به تغییرات اقلیمی نیازمند اقدامات شجاعانه، قدرت سازمانی و رهبری هوشمندانه است. بخش دوم کتاب به موارد زیر می‌پردازد: ملاحظات کلیدی برای کاهش اثرات ناخوشایند اقلیمی، واکنش به تغییرات اقلیمی در حال حاضر و حرکت با گام‌های کوچک و تدریجی به سمت استراتژی‌های کل‌نگر در تمامی سطوح کسب‌وکار، از کاهش تولید کربن در تمامی عملیات روزانه تا ایجاد تاب‌آوری سازمانی در مواجهه با فجایع.

برای مقابله با تغییرات اقلیمی کارهای زیادی می‌توان انجام داد و سازمان‌ها مختارند به این جریان بپیوندند. رهبران باید تاب‌آوری و تعادل ذی‌نفعان واقعی را به استراتژی اصلی خود بدل کنند. لازمه رسیدن به این تغییر این است که تغییرات اقلیمی را به ضرورتی فوری در کسب‌وکار تبدیل کنیم و آن را فرصت و بازاری منحصربه‌فرد ببینیم. زمان واکنش همین اکنون است؛ اکنون باید فعالانه عمل کنید تا از تغییرات اقلیمی جلوگیری و راه را برای آینده‌ای بهتر هموار کنید.